De vraag gaat over het vervoeren van motorbrandstof in verpakkingen (stalen jerrycans) die zo’n 80 jaar oud zijn, binnen het kader van de huidige wetgeving(en) met betrekking tot het vervoer van gevaarlijke stoffen, zoals het ADR.
Bij het vervoer in dergelijke jerrycans moet worden opgemerkt dat geen aanspraak kan worden gedaan op vrijstellingen voor particulieren (ADR 1.1.3.1): De voorschriften van het ADR zijn niet van toepassing op: a)vervoer van gevaarlijke goederen, verricht door particulieren, indien deze goederen zijn verpakt voor de verkoop in de detailhandel en zijn bestemd voor hun persoonlijk of huishoudelijk gebruik dan wel voor recreatie of sportactiviteiten, onder voorwaarde dat maatregelen zijn genomen om elke lekkage van de inhoud onder normale vervoersomstandigheden te verhinderen. Indien deze goederen brandbare vloeistoffen zijn, vervoerd in hervulbare houders, die door of voor particulieren worden gevuld, mag de totale hoeveelheid stof 60 liter per houder en 240 liter per transporteenheid niet overschrijden. Gevaarlijke goederen in IBC’s, grote verpakkingen of tanks worden niet beschouwd als te zijn verpakt voor verkoop in de detailhandel;
De jerrycans worden bij ‘de pomp’ gevuld. Dat betekent dat de brandstof niet is verpakt voor verkoop in de detailhandel (zoals bijvoorbeeld het geval zou zijn bij een literfles kookpuntbenzine voor een benzinebrander) en dus niet aan deze vrijstelling voldoet.
Het ADR stelt eisen aan verpakkingen. Zo is in 6.1 (Voorschriften voor de constructie en beproeving van verpakkingen) vermeld:
6.1.1.3 Elke voor vloeistoffen bestemde verpakking moet voldoen aan een geschikte dichtheidsproef. Deze proef maakt deel uit van een kwaliteitsborgingsprogramma overeenkomstig het bepaalde in 6.1.1.4 dat laat zien dat kan worden voldaan aan het passende in 6.1.5.4.3 aangegeven beproevingsniveau. Elke afzonderlijke verpakking, bestemd voor vloeistoffen, moet voldoen aan deze dichtheidsproef:
a) alvorens deze de eerste maal voor het vervoer wordt gebruikt,
b) na ombouw of reconditionering, voordat deze opnieuw voor het vervoer wordt gebruikt.
Voor deze beproeving is het niet nodig dat de verpakkingen met hun eigen sluitingen zijn uitgerust.
De binnenhouder van een combinatieverpakking mag zonder buitenverpakking worden beproefd, tenzij de betrouwbaarheid van de beproevingsresultaten hierdoor worden verminderd.
Nu zou het best zo kunnen zijn dat de betreffende jerrycan(s) destijds getest zijn voor ze in gebruik zijn genomen en volledig aan de toen geldende criteria voldeden. Echter, met alleen een veronderstelling staat niet vast dat de criteria van destijds gelijk zijn aan die van tegenwoordig en/of deze exemplaren er aan voldeden. Bovendien wordt in 6.1.1.3-b gesteld dat na een ‘reconditionering’ de betreffende afzonderlijke jerrycan(s) (weer) aan de genoemde dichtheidsproef moet(en) voldoen.
Naast het moeten voldoen aan een dichtheidsproef schrijft het ADR voor:
6.1.3.1 Elke verpakking, bestemd voor het gebruik volgens het ADR, moet zijn voorzien van kenmerken, die duurzaam en leesbaar zijn en die op een zodanige plaats en in een zodanige grootte in verhouding tot de verpakking zijn aangebracht, dat zij gemakkelijk zichtbaar zijn. Bij colli met een bruto massa van meer dan 30 kg moeten de kenmerken of een kopie daarvan op de bovenzijde of op een zijkant van de verpakking zichtbaar zijn. Letters, cijfers en tekens moeten minstens 12 mm hoog zijn, behalve voor verpakkingen met een inhoud van 30 liter of een netto massa van 30 kg of minder, dan moet de hoogte minstens 6 mm zijn. Voor verpakkingen met een inhoud van 5 liter of een netto massa van 5 kg, of minder moeten zij van een geschikte grootte zijn.
Het is aannemelijk dat verpakkingen van rond de 80 jaar oud niet zijn voorzien van deze zogenaamde ‘UN-kenmerken’, wat op zich zou betekenen dat ze niet aan het ADR voldoen en daarom niet voor het vervoer van motorbrandstof (of andere gevaarlijke stoffen) mogen worden gebruikt. Het zou wellicht mogelijk zijn de oude exemplaren te laten keuren zodat deze aan de eisen van het ADR (gaan) voldoen, maar het is aannemelijk dat het gebruiken van een goede kopie een eenvoudigere en goedkopere oplossing is.
