Wat is de rol van de chauffeur bij het laden/lossen bij een tank terminal? De terminal voert de belading uit, maar is het verplicht of wenselijk dat de chauffeur erbij blijft of juist niet?

Wanneer een tank wordt beladen met gevaarlijke stoffen, wordt gesproken over vullen. Het proces van vullen wordt uitgevoerd door een vuller. Bij deze vraag spelen verschillende verantwoordelijkheden een rol: van degene die de tank vult en van de chauffeur. Elk van hen heeft binnen het ADR (eigen) plichten, waaronder het volgen van een opleiding:
Hoofdstuk 1.3; opleiding van personen die betrokken zijn bij het vervoer van gevaarlijke goederen

1.3.1 Toepassingsgebied
De personen die werkzaam zijn bij de betrokkenen overeenkomstig hoofdstuk 1.4 en wier taken betrekking hebben op het vervoer van gevaarlijke goederen, moeten zijn opgeleid, al naar gelang de eisen die het vervoer van gevaarlijke goederen aan hun verantwoordelijkheden en taken stelt.

Werknemers moeten zijn opgeleid overeenkomstig 1.3.2 voordat zij verantwoordelijkheden op zich nemen en mogen uitsluitend onder het rechtstreekse toezicht van een opgeleide persoon functies vervullen waarvoor in de voorgeschreven opleiding nog niet is voorzien. De opleiding moet ook de in hoofdstuk 1.10 opgenomen speciale voorschriften voor de beveiliging van het vervoer van gevaarlijk goederen omvatten.

Opmerking 1: Wat betreft de opleiding van de veiligheidsadviseur, zie 1.8.3 in plaats van deze sectie.

Opmerking 2: Wat betreft de opleiding van de bemanning van het voertuig, zie hoofdstuk 8.2 in plaats van deze sectie.

Opmerking 3: Wat betreft de opleiding met betrekking tot klasse 7, zie ook 1.7.2.5.

Dat betekent dat het mogelijk is iemand op te leiden voor verschillende verantwoordelijkheden. Zo zou een opgeleid iemand verscheidene rollen mogen vervullen, onder opvolging van de specifieke voorschriften voor opleiding en verantwoordelijkheden binnen die rol.

Het kan daarom zo zijn dat een chauffeur (ook) is opgeleid tot vuller en zelf het vullen van een tank ter hand neemt. In een dergelijk geval is ADR 1.4.3.3 van toepassing. Daar staat beschreven wat de verantwoordelijkheden/plichten van de vuller zijn:

Hij

a) moet zich vóór het vullen van de tanks ervan vergewissen dat de tanks en de uitrustingsdelen technisch in goede staat zijn;

b) moet zich ervan vergewissen dat bij tankwagens, batterijwagens, afneembare tanks, transporttanks, tankcontainers en MEGC’s de datum van de volgende inspectie niet is overschreden;

c) mag tanks slechts vullen met gevaarlijke goederen waarvoor deze tanks zijn toegelaten;

d) moet bij het vullen van tanks de bepalingen betreffende gevaarlijke goederen in direct aan elkaar grenzende compartimenten van de tank naleven;

e) moet bij het vullen van de tanks de toelaatbare vullingsgraad of de toelaatbare massa van de vulling per liter inhoud voor de te beladen stof aanhouden;

f) moet er na het vullen van de tanks voor zorgen dat alle sluitingen dicht zijn en dat er geen lekkage optreedt;

g) moet erop letten dat zich aan de buitenzijde van de door hem gevulde tanks geen gevaarlijke resten van de inhoud bevinden;

h) moet, indien hij de gevaarlijke goederen voor het vervoer voorbereidt, ervoor zorgen dat op de door hem gevulde tanks alsmede voertuigen en containers voor los gestort goed de voorgeschreven oranje borden, (grote) etiketten en kenmerken aangebracht zijn overeenkomstig hoofdstuk 5.3;

i) (Gereserveerd)

j) moet, indien hij voertuigen of containers vult met gevaarlijke stoffen als los gestort goed, zich ervan vergewissen dat de betreffende voorschriften van hoofdstuk 7.3 in acht worden genomen.

Wanneer een chauffeur niet is opgeleid tot vuller, kan en mág hij geen (actieve) rol spelen in het vullen van een tank en zal deze handelingen moeten overlaten aan anderen.

Het ADR schrijft niet voor waar een chauffeur zich tijdens een proces van vullen van een tank moet bevinden.

Wanneer (tijdens het vullen) aan de eisen van het ADR wordt voldaan, vallen alle andere zaken die betrekking hebben op veiligheid onder de Arbowet. Daarin staat onder meer voorgeschreven dat werkgevers verantwoordelijk zijn voor veiligheid in het bedrijf:

Het voorkomen en beperken van zware ongevallen waarbij gevaarlijke stoffen betrokken zijn.
Het voorkomen van gevaar voor derden in verband met de arbeid die door de werknemers wordt verricht.

Dat betekent dat een bedrijf/een werkgever verplicht is maatregelen te treffen om (ook) de veiligheid van anderen te waarborgen. Een chauffeur die (tijdens het vullen van een tank) geen handelingen verricht kan daarom worden opgedragen een bedrijfsprocedure te volgen, zoals het wachten in een wachtruimte of kantine. Na het vullen kan de chauffeur de werkzaamheden die binnen zijn rol als chauffeur vallen hervatten.

Kortom: er is vanuit het ADR gezien geen verplichting dat een chauffeur aanwezig is bij het vullen van een tank. Of de aanwezigheid van een chauffeur wenselijk is, is vanuit het ADR niet te beoordelen en moet op basis van omstandigheden ter plaatse worden ingeschat.